Hoe kan het dat in de Citroën-spot de John Lennon uit 1968 het heeft over nostalgie naar de jaren 60 en 70? En hoe kan het dat een zelfverklaarde linkse volksheld, wordt ingezet als autoverkoper?
Citroën heeft heel wat losgemaakt met de John Lennon-spot. De Franse autoproducent wil duidelijk maken dat er absoluut geen vernieuwde Deux Chevaux of DS te verwachten is. De concurrentie mag komen met de New Mini, de nieuwe Volswagen Beetle (Beatle?) of de nieuwe Fiat 500, maar Citroën is anti retro.
In de spot voor de Citroën DS-3 staat John Lennon centraal. Je verwacht van een Franse autoproducent dat iemand als Jean Paul Sartre of een acteur als Jean Paul Belmondo wordt ingezet. Die mannen hebben voor de camera vast ooit het een en ander gezegd over het belang van creativiteit en originaliteit. Maar nee hoor, ook de Fransen accepteren blijkbaar de Angelsaksische culturele suprematie. John Lennon heeft een veel grotere internationale uitstraling en werd daarom icoon van dienst.
Maar er was een probleem. Playboy had een Lennon-interview uit 1980, waarin hij muzikale nostalgie verwierp. Helaas was daar geen beeld bij. Gelukkig voor Citroën bleek de techniek zo ver voortgeschreden dat het interview lipsynchroon gemonteerd kon worden op een televisie-interview van de BBC uit 1968. In dát interview had Lennon het over zijn literaire projecten, maar het lukte de technici de versie met de nieuwe tekst er heel geloofwaardig uit te laten ziet.
Postuum
Het is vreemd om Lennon met zijn 1968-kapsel te horen praten over nostalgie naar de jaren 60 en 70. Je kunt verder stellen dat de context van Lennons betoog behoorlijk wordt genegeerd. Hij heeft het over muziek, of misschien over kunst in het algemeen. Citroëns anti-retro-aanpak is echter een commerciële keuze en geen kunstzinnige. Ze denken op het hoofdkantoor met totaal nieuwe modellen meer auto’s te verkopen. Die arme Lennon heeft zijn hele leven de antikapitalistische volkstribuun uitgehangen en wordt postuum ingezet als autoverkoper.
De erven Lennon (lees Yoko Ono) hebben natuurlijk toestemming gegeven. Volgens zoon Sean ging het zijn moeder niet om het geld, maar was het onderdeel van haar streven om ook jongeren te confronteren met Lennon. Van de weduwe van Simon Vestdijk zou je zo’n argument serieus nemen, maar Lennon staat in hetzelfde rijtje als Shakespeare en Chaplin. Dat soort talent promoot zichzelf. Yoko Ono en Citroën hoeven daarbij niet te helpen. Maar misschien bleef het jaarrendement van bankiersdochter Ono wat achter door de recessie.
Zou Citroën op een vergelijkbare wijze adverteren met Gandhi, De Gaulle of Moeder Theresa? Blijkbaar heeft Lennon in Frankrijk niet het aanzien dat hij elders heeft. Op allerlei blogs zijn reacties te vinden van Britten die erop neerkomen dat het een klassieke Franse uiting is van het altijd sluimerende anti-Angelsaksische sentiment. Benieuwd of de campagne de verkopen in Engeland schaadt. Iets zegt me dat daar geen sprake van zal zijn.
Conclusie
Met een vervalst filmpje wordt een overleden rockicoon voor het karretje van Citroën gespannen. Dat heeft misschien iets respectloos, maar het gaat erom meer auto’s te verkopen. Inconsequent is het gitaarrifje aan het eind, pure surfrock uit 1962. Hoezo anti retro. Maar de consument wordt met de spot niet wezenlijk voor de gek gehouden en dat is mooi meegenomen.
